Czy twój pies jest chory? Oto psy choroby, na które zwróć uwagę
Jeśli czasem masz wrażenie, że twój pies zachowuje się inaczej niż zwykle i zastanawiasz się, czy stoi za tym jakaś choroba, nie jesteś sam. Wiele osób słyszy o “psy choroby” i od razu czuje niepokój, bo przecież nasz czworonożny przyjaciel nie powie nam wprost, co go boli. W tym artykule znajdziesz praktyczne wskazówki, jak rozpoznać pierwsze objawy, jakie schorzenia należą do najczęstszych w psim świecie oraz co możesz zrobić, by zapobiegać różnym problemom zdrowotnym. Przygotuj ulubioną kawę i poświęć chwilę, by lepiej zrozumieć, jak chronić zdrowie twojego pupila.
Obiecuję, że nie będzie to suchy, naukowy wykład. Raczej potraktuj to jak przyjacielską rozmowę przy wspólnym spacerze. Poruszymy tematy związane z chorobami wirusowymi, bakteryjnymi i pasożytniczymi, zajrzymy w psią dietę i pomówimy o aktywności fizycznej. Dzięki temu dowiesz się, na co zwracać uwagę już przy pierwszych, subtelnych objawach. W końcu nikt nie zna lepiej twojego psa niż ty sam, ale nie zaszkodzi mieć w zanadrzu solidną porcję wiedzy.
Pamiętaj, aby w razie wątpliwości zawsze konsultować się z weterynarzem. Samodzielne diagnozowanie chorób bywa złudne, a odkładanie wizyty może tylko pogłębić problem. Niemniej jednak nic nie stoi na przeszkodzie, by poznać podstawy dotyczące typowych sygnałów i nauczyć się zapobiegać wielu schorzeniom. Gotowy, by dowiedzieć się więcej?
Zrozum pierwsze objawy
Pierwszym krokiem w dbaniu o zdrowie psa jest rozpoznanie subtelnych zmian w jego zachowaniu. Czy pies wydaje się senny, apatyczny albo przeciwnie, bardziej rozdrażniony niż zwykle? Jeśli zauważysz coś niepokojącego, warto odnotować te obserwacje. Zbieranie informacji (jak częstotliwość nietypowych zachowań czy data pierwszego wystąpienia) pomoże ci później w rozmowie z weterynarzem.
Czujność na zmiany zachowania
Zastanawiasz się, kiedy odpowiednia jest “czujność” i czy istnieje linia, po przekroczeniu której powinieneś zacząć się martwić? Z reguły, jeśli twój pies jest mniej chętny do zabawy, nie macha ogonem na twój widok albo nie reaguje pozytywnie na znane komendy, warto zachować czujność. Takie zmiany mogą oznaczać, że dzieje się coś poważniejszego. Oto kilka przykładów zachowań, które mogą sygnalizować problemy zdrowotne:
Nadmierna senność lub brak energii.
Agresja wobec domowników lub nieznajomych.
Wycofywanie się z towarzystwa (kładzenie się w kącie, unikanie kontaktu).
Niecodzienne poszczekiwanie lub wycie w nieoczekiwanych momentach.
Oczywiście pojedynczy epizod nie musi być niczym alarmującym. Pies może być zmęczony, przegrzany albo mieć “gorszy dzień”. Kluczem jest obserwacja, czy zachowanie powtarza się regularnie i czy towarzyszą mu inne niepokojące oznaki.
Oznaki braku apetytu
Każdy pies ma nieco inne upodobania żywieniowe. Jednak nagła utrata apetytu czy unikanie nawet smakołyków, które do tej pory wywoływały radość, to ważny sygnał ostrzegawczy. Może chodzić o zwykłą niestrawność, ale też o poważniejszy problem. Gdy pies nie je przez dłużej niż jeden dzień, zwłaszcza jeśli towarzyszą temu wymioty, biegunka czy ospałość, koniecznie skonsultuj się z weterynarzem.
Rozpoznaj częste infekcje
Infekcje psów mogą mieć różne podłoże, od wirusowych po bakteryjne, a każda z nich daje inny zestaw objawów. Warto wiedzieć, które choroby pojawiają się najczęściej i na co zwracać uwagę, by w porę zareagować. Leczenie wielu z tych dolegliwości jest zdecydowanie skuteczniejsze, jeśli zostanie wdrożone szybko.
Nosówka i jej symptomy
Nosówka to jedna z najgroźniejszych chorób wirusowych, zwłaszcza w przypadku szczeniąt, które nie mają jeszcze w pełni rozwiniętego układu odpornościowego. Wirus atakuje różne układy w organizmie psa, m.in. układ nerwowy i pokarmowy. Do charakterystycznych objawów należą:
Wodnisty wyciek z nosa i oczu, który stopniowo staje się ropny.
Wysoka gorączka (powyżej 39,5°C).
Utrata apetytu i zauważalny spadek wagi.
Wymioty, biegunka.
Nadpobudliwość lub drgawki (w zaawansowanym stadium).
Jak myślisz, czy nosówka może dotknąć również dorosłego psa? Niestety tak, choć najczęściej chorują szczenięta. Starsze psy potrafią lepiej walczyć z wirusem, szczególnie jeśli były regularnie szczepione. Dlatego tak ważne jest, by zadbać o terminarz szczepień, zwłaszcza w pierwszych tygodniach życia czworonoga.
Parwowiroza i powikłania
Kolejną niebezpieczną chorobą wirusową jest parwowiroza (często nazywana po prostu “parwo”). Zwykle atakuje układ pokarmowy, prowadząc do silnej biegunki, odwodnienia i wycieńczenia. Szczenięta są na nią najbardziej podatne. Niektóre z charakterystycznych symptomów to:
Ciężka, krwawa biegunka o bardzo nieprzyjemnym zapachu.
Intensywne wymioty i szybka utrata wagi.
Ogólne osłabienie i brak chęci do ruchu.
Czasem gorączka lub bolesny brzuch przy dotyku.
Parwowiroza postępuje gwałtownie, dlatego w przypadku podejrzenia tej choroby każda godzina ma znaczenie. Kontakt z weterynarzem jest wówczas absolutnie niezbędny. Wczesna diagnostyka wiąże się z większą szansą na wyleczenie, szczególnie gdy pies otrzyma kroplówki i leki wzmacniające organizm.
Wirusowe i bakteryjne zagrożenia
Słysząc o chorobach wirusowych, zwykle myślimy o nosówce czy parwowirozie. Jednak istnieje jeszcze kilka innych schorzeń, które mogą okazać się równie niebezpieczne. Niektóre roznoszą się przez kontakt z zarażonym zwierzęciem, w innych przypadkach winne są pasożyty czy kleszcze. Warto mieć świadomość zagrożeń, żeby później działać szybko.
Wścieklizna, czego się spodziewać
Wścieklizna to choroba wirusowa, która atakuje układ nerwowy i może prowadzić do śmierci. Przenosi się najczęściej przez ugryzienie zainfekowanego zwierzęcia. Jeśli twój pies miał kontakt z dzikim stworzeniem (na przykład lisem) lub nieznajomym, nieszczepionym psem, zawsze zachowaj czujność. Do głównych objawów wścieklizny należą:
Nagła zmiana zachowania - pies może stać się agresywny lub bardzo wycofany.
Nadmierne ślinienie i nietypowe skurcze mięśni.
Lękliwość, unikanie wody.
Paraliż kończyn w zaawansowanym stadium.
Niestety, jeśli wścieklizna rozwinie się w pełni, rokowania nie są dobre. Dlatego kluczowe jest regularne szczepienie, które w większości krajów stanowi nie tylko zalecenie, ale i obowiązek prawny. W ten sposób chronisz nie tylko swojego psa, ale też siebie i innych ludzi.
Choroba z Lyme od kleszczy
Choroba z Lyme (borelioza) kojarzy się głównie z ludźmi, ale psy również są na nią narażone. Wywołują ją bakterie przenoszone przez kleszcze. Czworonogi najczęściej “łapią” kleszcze podczas spacerów w trawie czy w lesie, zwłaszcza w ciepłych miesiącach. Warto sprawdzać sierść psa po powrocie do domu, szczególnie na uszach, brzuchu i łapach. Do typowych objawów zakażenia należą:
Obrzęk i bolesność stawów, widoczna niechęć do poruszania się.
Gorączka i przyspieszone tętno.
Brak apetytu, ospałość.
Czasem zmiana zachowania, nadmierna drażliwość.
Jeśli zauważysz czarno-brunatne punkciki przyczepione do skóry psa, ostrożnie usuń kleszcza pęsetą lub specjalnym przyrządem. Jeśli w miejscu ukąszenia powstaje rumień, nie zwlekaj z wizytą u weterynarza. Boreliozę diagnozuje się testami laboratoryjnymi, a leczenie obejmuje terapię antybiotykową.
Unikaj problemów z układem pokarmowym
U psów często pojawiają się trudności z układem pokarmowym. Mogą wynikać z błędów dietetycznych, alergii albo poważniejszych schorzeń. Zwracaj uwagę nie tylko na to, co pies je, ale również na częstotliwość wypróżnień, wygląd stolca i samopoczucie pupila po posiłku.
Biegunka, wymioty i odwodnienie
Jednorazowa biegunka czy wymioty mogą zdarzyć się nawet zdrowemu psu. Może to być reakcja na nietypowy przysmak albo efekt chwilowej niedyspozycji. Mimo wszystko, jeśli objawy utrzymują się dłużej niż dobę, a pies staje się osowiały, dużo pije lub przeciwnie, unika wody, czas na kontrolę u weterynarza. Szybka reakcja pozwoli uniknąć odwodnienia, które bywa niebezpieczne. Objawy odwodnienia to m.in.:
Wydłużony czas powrotu fałdu skórnego do normy (gdy lekko pociągniesz skórę psa na karku, a ona wolno wraca do poprzedniego stanu).
Suchy nos i błony śluzowe.
Rzadkie oddawanie moczu o intensywnym zapachu.
Kiedy pies cierpi na biegunkę, czasem pomocne bywa przejście na lekkostrawną dietę (ryż i gotowana pierś kurczaka) na 1-2 dni. Jednak pamiętaj, że to raczej doraźna pomoc, a nie leczenie. Jeśli objawy są nasilone, poszukaj pomocy specjalisty.
Alergie pokarmowe i nadwrażliwości
Alergie pokarmowe to dość częsty problem. Zastanawiasz się, czy twój pies może je mieć? Oprócz biegunek i wymiotów, alergie mogą przejawiać się świądem skóry i drapaniem uszu, a także nawracającymi infekcjami uszu. Czasem pies staje się nerwowy, ponieważ swędzenie jest dla niego wyjątkowo dokuczliwe. Wówczas podejrzewa się alergię na białko (np. kurczaka, wołowinę) lub składniki w karmie. W takim przypadku warto:
Wypróbować karmę hipoalergiczną na określony czas.
Wyeliminować z diety psie przysmaki, które mogą zawierać uczulające składniki.
Zastanowić się, czy pies nie podjada resztek z twojego stołu (niektóre przyprawy są dla psów mocno drażniące).
Diagnoza alergii wymaga najczęściej testów lub diety eliminacyjnej. Postępuj zgodnie z zaleceniami weterynarza, aby nie narażać psa na niedobory.
Dbaj o stawy i kręgosłup
Problemy ze stawami dotykają mnóstwo psów, zwłaszcza ras dużych i olbrzymich, choć oczywiście nie tylko. Choroby takie jak dysplazja stawów biodrowych czy choroba zwyrodnieniowa stawów (artroza) bywają bolesne i ograniczają ruch. Z kolei schorzenia kręgosłupa (np. zwyrodnienia kręgów) mogą prowadzić do poważnych komplikacji w poruszaniu się.
Artretyzm u psów
Artretyzm (zapalenie stawów) to choroba, która dotyka głównie starszych czworonogów, choć pierwsze zmiany mogą pojawić się wcześniej, jeśli pies jest genetycznie obciążony albo ma nadwagę. Objawia się kuleniem, sztywnością kończyn po wstaniu z legowiska oraz niechęcią do długich spacerów czy zabaw w aportowanie. Psy z artretyzmem często mają problem ze wchodzeniem na schody albo wskakiwaniem na kanapę.
Nikt nie lubi patrzeć, jak pies cierpi, dlatego kluczowa jest profilaktyka od najmłodszych lat. Trzymanie właściwej wagi i racjonalna aktywność fizyczna zmniejszają ryzyko rozwoju zmian zwyrodnieniowych w przyszłości.
Zapobieganie urazom
Wiesz, co jest jedną z częstszych przyczyn kontuzji u psów? Skakanie z wysokich miejsc (np. z kanapy, schodów), nadmierna zabawa w bieganie po śliskiej podłodze oraz nagłe zmiany kierunku podczas gonitwy w parku. Choć w młodym wieku pies wydaje się “niezniszczalny”, z czasem nadciągają kontuzje. Aby im zapobiec:
Zapewnij psu miękką matę antypoślizgową w korytarzu, jeśli podłoga jest śliska.
Unikaj forsownych ćwiczeń, zwłaszcza u szczeniąt, których stawy dopiero się rozwijają.
Zwracaj uwagę na to, czy pies nie kuleje po intensywnym treningu, a jeśli tak, odpoczynek jest wskazany.
Zwróć uwagę na choroby skóry
Skóra to największy organ ciała psa, a jednocześnie bariera ochronna przed wieloma czynnikami zewnętrznymi. Gdy pojawiają się choroby skóry, pies może odczuwać dyskomfort, drapać się lub nawet cierpieć na poważniejsze zakażenia. Dlatego warto znać podstawowe objawy związane z kondycją skóry.
Świąd, wypryski i zakażenia
Czy zauważyłeś, że twój pies coraz częściej się drapie albo intensywnie wylizuje łapy? To może wskazywać na świąd czy podrażnienie skóry. Przyczyn bywa wiele: od pasożytów (pchły, wszoły), przez grzybice, aż po alergie. Oto kilka sygnałów, które powinny zwrócić twoją uwagę:
Zaczerwienione miejsca na skórze, “gorące plamy” wymagające wietrzenia.
Małe krostki lub strupki, które pojawiają się w określonych obszarach, np. wokół pyska czy pachwin.
Intensywne wylizywanie jednej łapy lub ogona.
Nieprzyjemny zapach, wskazujący na infekcję bakteryjną lub grzybiczą.
Czasem wystarczy dokładniejsze czyszczenie sierści, zmiana szamponu czy wyeliminowanie alergenu z diety, aby problem zniknął. Jednak jeśli zmiany skórne się nasilają albo pies staje się rozdrażniony z powodu intensywnego świądu, udaj się do weterynarza. Zbagatelizowane zakażenia skórne mogą się rozszerzać i prowadzić do dużo poważniejszych komplikacji.
Pasożyty skórne i ich leczenie
Najczęściej spotykanymi pasożytami zewnętrznymi są pchły i kleszcze, ale istnieją też wszoły, świerzbowce czy nużeńce. Objawy zakażenia różnią się w zależności od pasożyta, np. świerzbowiec powoduje bardzo silny świąd, a nużeniec zwykle prowadzi do wypadania sierści w okolicach pyska i oczu. Nieleczone inwazje pasożytów mogą zaostrzyć się i wpłynąć negatywnie na ogólny stan zdrowia psa.
Jak zapobiegać? Najprostsza metoda to regularne stosowanie preparatów przeciwpasożytniczych w formie kropli, obroży, tabletek lub sprayu. Pamiętaj, żeby przestrzegać zaleceń producenta i powtarzać kurację w określonych odstępach czasu. Profilaktyka jest dużo tańsza i mniej stresująca niż walka z zaawansowaną inwazją pasożytów.
Wdrażaj profilaktykę i higienę
Wiele chorób, które dotykają psy, wynika z braku odpowiedniej profilaktyki. Regularne szczepienia, odrobaczanie i wizyty kontrolne u weterynarza potrafią zdziałać cuda. Podobnie jak u ludzi, wczesne wykrycie choroby zwiększa szansę na pełne wyleczenie. Dlatego warto zaplanować stały harmonogram badań i zapisów w książeczce zdrowia psa.
Badania kontrolne u weterynarza
Może ci się wydawać, że jeśli pies zachowuje się normalnie, nie ma sensu go “narażać” na stres wizyty w gabinecie. Jednak przegląd stanu zdrowia raz lub dwa razy do roku (zależnie od wieku psa) może ujawnić schorzenia we wczesnym stadium. Takie badania obejmują:
Ocenę sierści, skóry i masy ciała.
Osłuchanie klatki piersiowej i pomiar temperatury.
Badanie krwi i moczu, jeśli weterynarz uzna to za stosowne.
Sprawdzenie stanu uzębienia, oczu i uszu.
Poza tym weterynarz może zalecić dodatkowe szczepienia, np. przeciwko leptospirozie czy chorobom odkleszczowym. Wszystko zależy od miejsca, w którym mieszkasz, i stylu życia twojego psa (np. czy dużo czasu spędza w lesie, na działce).
Szczepienia, odrobaczanie i pielęgnacja
Włos się jeży na głowie, gdy pomyślimy, że wielu groźnych chorób można by uniknąć dzięki szczepieniom i odrobaczaniu. W przypadku szczeniąt zaleca się zestaw podstawowych szczepień (m.in. przeciwko nosówce, parwo i wściekliźnie), a następnie szczepienia przypominające w odpowiednich odstępach. Z kolei odrobaczanie powinno się przeprowadzać regularnie, bo psy często połykają jaja pasożytów razem z trawą czy brudem z podłogi.
Nie zapominaj też o higienie: czyszczenie uszu raz w tygodniu, przycinanie pazurów i kąpanie psa stosownymi kosmetykami. Choć pies może nie przepadać za kąpielą, regularna pielęgnacja ogranicza ryzyko zapaleń skóry i przyczynia się do wczesnego wykrycia ewentualnych zmian (np. guzki, ranki).
Postaw na zdrową dietę
Odpowiednia dieta jest w stanie zbudować silną odporność psa, a co za tym idzie, znacząco zmniejszyć ryzyko wielu chorób. Od lat trwa dyskusja, czy lepiej karmić psa karmą suchą, mokrą, czy podawać mu posiłki zbliżone do surowej diety (BARF). Niezależnie od wyboru, ważne jest, by posiłki były zbilansowane i dostosowane do potrzeb konkretnego psa.
Skład karmy i suplementacja
Na rynku znajdziesz mnóstwo marek karm. Czytanie etykiet na opakowaniach może wydawać się nudne, ale to naprawdę dobra praktyka. Im krótsza i przejrzystsza lista składników, tym zazwyczaj lepiej. Unikaj karm przeładowanych zbożami i wypełniaczami, które nie wnoszą istotnych wartości odżywczych. Dobrym źródłem białka jest mięsny składnik na początku listy (np. kurczak, wołowina, indyk).
Jeśli twój pies zmaga się z chorobami stawów, zapytaj lekarza o suplementy (np. glukozaminę, chondroitynę). W przypadku problemów skórnych może pomóc suplementacja kwasami Omega-3 i Omega-6. Ważne, by te decyzje były podejmowane w porozumieniu z weterynarzem, bo niektóre składniki mogą wchodzić ze sobą w interakcje.
Hydratacja i dostęp do wody
Wyobraź sobie, że pies jest tak samo wrażliwy na brak wody jak człowiek. Zwłaszcza latem miska z czystą wodą to absolutna podstawa. Bez odpowiedniej hydratacji pies staje się osowiały, szybciej się męczy i może mieć problemy z termoregulacją. Zresztą odwodnienie często towarzyszy biegunce czy wymiotom, więc jeśli pies miał ostatnio takie dolegliwości, zwróć podwójną uwagę na jego nawodnienie.
By dodatkowo zachęcić psa do picia, możesz dodawać mu kawałki lodu do miski w upalne dni albo serwować lekko zwilżoną suchą karmę. Upewnij się też, że miska z wodą stoi w miejscu łatwo dostępnym, ale jednocześnie spokojnym, by pies czuł się komfortowo podczas picia.
Aktywność i styl życia psa
Wiele psów kocha długie spacery, bieganie albo zabawy w aport. Jednak niektóre rasy są mniej aktywne i wolą krótkie przechadzki. Niezależnie od temperamentu twojego pupila, odpowiednia dawka ruchu wpływa pozytywnie na układ krążenia, stawy i ogólne samopoczucie.
Codzienne spacery a kondycja
Czy wiesz, że regularne spacery to nie tylko okazja do załatwienia potrzeb fizjologicznych, ale i do stałego “przeczuwania” ewentualnych problemów zdrowotnych? Podczas przechadzki możesz przyjrzeć się, czy twój pies chodzi równo, czy nie kuleje, czy nie jest zadyszany bardziej niż zwykle. Spacery:
Pomagają utrzymać prawidłową wagę.
Pobudzają układ trawienny i pomagają w regulacji wypróżnień.
Stymulują umysł psa poprzez zapachy i bodźce z otoczenia.
Budują więź między tobą a czworonogiem, zwłaszcza jeśli wspólnie bawicie się piłką lub frisbee.
Pamiętaj, żeby dostosować długość i intensywność spacerów do możliwości danego psa. Starszy czworonóg może potrzebować krótszych, ale za to częstszych przechadzek. Z kolei szczenięta lepiej “męczyć” krótkimi sesjami zabawy, by nie obciążać nadmiernie ich rozwijających się stawów.
Zapobieganie otyłości i jej skutkom
Otyłość to rosnący problem wśród psów. Nadmierna masa ciała wywołuje obciążenie stawów, może prowadzić do chorób serca i cukrzycy. Jak poznać, że pies ma nadwagę? Jeśli ciężko wyczuć żebra pod palcami, a talia praktycznie nie jest widoczna, to sygnał ostrzegawczy. Wprowadź wtedy:
Mniej kaloryczną karmę lub mniejsze porcje.
Regularną aktywność fizyczną, najlepiej kilka krótszych spacerów dziennie.
Zabawki zachęcające psa do ruchu, np. szarpaki, dyski, piłki.
Pies nie powie ci wprost, że ma problemy z wagą, dlatego twoja obserwacja i zdrowe nawyki żywieniowe są tak istotne.
Podsumowanie i finalne wskazówki
Psy potrafią być mistrzami w ukrywaniu chorób, dlatego uważna obserwacja to twój największy sprzymierzeniec. Zmiany w zachowaniu, brak apetytu, problemy z układem pokarmowym czy objawy skórne nie zawsze muszą oznaczać najgorszego, ale lepiej “dmuchać na zimne”, niż potem żałować opóźnionej reakcji. Wiele groźnych chorób psów rozwija się dość szybko, a czas odgrywa kluczową rolę w leczeniu.
Oto kilka praktycznych podsumowań, które warto wdrożyć:
Monitoruj codzienne zachowania: zwróć uwagę na próby drapania, brak zainteresowania jedzeniem, niechęć do ruchu, agresję lub nadmierne wycofanie.
Zadbaj o profilaktykę: szczepienia, odrobaczanie i regularne wizyty kontrolne mogą zapobiec wielu chorobom, a niektóre wykryć na tyle wcześnie, by podjęcie leczenia było prostsze.
Zapewnij właściwą dietę: wybierz karmę dopasowaną do wieku i wielkości psa, rozważ suplementy, a w razie potrzeby zmień dietę na hipoalergiczną lub specjalistyczną.
Dbaj o aktywność fizyczną: regularne spacery i zabawy pomogą utrzymać prawidłową wagę, wspierają stawy i poprawiają nastrój twojego pupila.
Obserwuj wygląd skóry i sierści: łatwiej dostrzeżesz ewentualne podrażnienia, pasożyty czy inne oznaki chorób.
Nie wahaj się pytać: jeśli masz choć cień wątpliwości, zadzwoń lub umów się z weterynarzem. W końcu lepiej zapytać o “błahostkę” niż przeoczyć coś groźnego.
Najprostsza rada? Słuchaj swojego instynktu i obserwuj psa. Jeśli cokolwiek cię niepokoi, od razu szukaj pomocy u specjalisty. Dzięki temu masz duże szanse na to, by twój czworonóg cieszył się dobrą formą i radością z życia przez długie lata.
Wypróbuj już dziś chociaż jedną rzecz z powyższej listy - może zaczniesz od dłuższego spaceru albo dodatkowej porcji przytulania? Twój pies na pewno ci podziękuje, a ty zyskasz większy spokój ducha. Jeśli masz własne sprawdzone sposoby na zdrowie pupila, śmiało podziel się nimi z innymi miłośnikami zwierząt. W końcu to właśnie przyjazne rady budują wspaniałą społeczność troszczącą się o dobro czworonogów. Powodzenia w trosce o twojego psiaka!
